「歡迎光臨，裡面請。」時值正午，身著黃色工裝的冒冒在雲南省西雙版納傣族自治州景洪市的椰德納餐廳裡穿梭，迎客入座、介紹菜品、斟茶點單、結帳送客，井然有序。2016年，冒冒從家鄉緬甸「瓦城」曼德勒來到中國。從初來乍到的新鮮懵懂，到有了清晰的職業規劃，他用4年時間勾畫了自己的夢想藍圖。
「ကြိုဆိုပါတယ်။ အထဲကြွပါခင်ဗျား။」 မွန်းလွဲပိုင်းတွင် အဝါရောင်အလုပ်ဝတ်စုံ ဝတ်ဆင်ထားသော မောင်မောင်သည် ယူနန်ပြည်နယ် စစ်ဆောင်ပန်းနားတိုင်တိုင်းရင်းသား ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရပြည်နယ်ခွဲ ဂျင်ဟုန်မြို့ရှိ ရတနာစားသောက်ဆိုင်တွင် လွန်းထိုးသကဲ့သို့ ဧည့်သည်များအား ကြိုဆိုဧည့်ခံခြင်း၊ဟင်းလျာများကို မိတ်ဆက်ပေးခြင်း၊ လက်ဖက်ရည်ကြမ်းတိုက်ခြင်းနှင့် ဟင်းမှာပေးခြင်း၊ ငွေရှင်းတမ်းပေးခြင်းနှင့် ဧည့်သည်များအား လိုက်ပို့ခြင်း စသည်တို့ကို စနစ်တကျလုပ်ကိုင်လျက်ရှိပါသည်။ မောင်မောင်သည် ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ဇာတိမြေဖြစ်သည့် မြန်မာနိုင်ငံ မန္တလေးမြို့မှ တရုတ်နိုင်ငံကို ရောက်ရှိခဲ့ပါသည်။ စတင်ရောက်ရှိစဉ်က သူသည် အရာရာတိုင်းကို ထူးဆန်းသလို ခံစားရင်းနှင့် မျက်စိသူငယ် နားသူငယ် ဖြစ်ခဲ့သည်။သို့သော်လည်း ယခုအချိန်တွင် ကြည်လင်သော အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းအစီအစဉ်နှင့်အတူ မောင်မောင်သည် (၄)နှစ်အချိန်ကာလအတွင်း သူ၏ အိပ်မက်ကို ရေးဆွဲခဲ့ပေသည်။
冒冒在家鄉曼德勒做橋梁建設工作，一次偶然的機會，冒冒得知可以到中國工作。「聽說是到中國飯店上班，家裡人很支持，他們希望我能到中國感受一下。」29歲的他決定來雲南景洪試試。
မောင်မောင်က မန္တလေးမြို့တွင် တံတား တည်ဆောက်ရေးအလုပ်ကို လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ မောင်မောင်သည် တရုတ်နိုင်ငံတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်ရန် အခွင့်ကောင်းကို အမှတ်တမဲ့ ကြုံတွေ့လာခဲ့ရပါသည်။「တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ စားသောက်ဆိုင်မှာ အလုပ်သွားလုပ်မယ်လို့ ကြားရချိန်မှာ မိသားစုဝင်အားလုံးက အားပေးထောက်ခံကြပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံကို ကိုယ်တိုင်သွားရောက်ကြည့်ရှုနိုင်ဖို့ကိုလည်း သူတို့က မျှော်လင့်ကြတယ်။」 အသက် (၂၉) နှစ်အရွယ်ရှိ မောင်မောင်သည် ဂျင်ဟုန်မြို့ကို သွားရောက်လုပ်ကိုင်ရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါသည်။
初來中國上班，冒冒經歷生活環境與工作內容的雙重「蝶變」，對周邊一切充滿新奇。上班時，從後廚幫忙到前臺領班，冒冒嘗試著餐廳中的各種崗位，學習全新的工作內容。休息時，冒冒便和朋友一起出門，試著用漢語和人交流。
တရုတ်နိုင်ငံကို စရောက်သည့်အခိုက်အတန့်တွင် မောင်မောင်သည် နေထိုင်မှု ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် အလုပ်အကိုင်နှစ်ခုစလုံး၏ ကြီးမားသော အပြောင်းအလဲများကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါသည်။ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုလုံးသည် ထူးဆန်းမှုများနှင့် ပြည့်နှက်နေသည်။ လုပ်ငန်းခွင်တွင် သူသည် မီးဖိုဆောင်အကူအဖြစ်မှ ကောင်တာအဆိုင်းကြပ်အထိ တာဝန်အသီးသီး ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါသည်။ မောင်မောင်သည် ဤစားသောက်ဆိုင်မှ ထောက်ပံ့သည့် အလုပ်အကိုင်ရာထူးအမျိုးမျိုးကို စမ်းသပ်ရှာဖွေလုပ်ကိုင်ပြီး ဆန်းသစ်သော အလုပ်အကြောင်းအရာများကို ဆည်းပူးလေ့လာလျက်ရှိပါသည်။ အလုပ်နားချိန်တွင် မောင်မောင်သည် သူငယ်ချင်းများနှင့် အပြင်ထွက်ကာ တရုတ်ဘာသာစကားဖြင့် တရုတ်လူမျိုးများနှင့် ပေါင်းသင်းဆက်ဆံနိုင်ရန် ကြိုးစားပါသည်။
「來中國後，老闆一直跟我說，多嘗試才能更快成長。」冒冒笑著說，慢慢熟悉環境後，他開始用手機軟體練英語，刷視頻學習切果盤等餐廳技能，向老闆請教餐飲服務經營的經驗，積極給自己「充電」。說起老闆，冒冒使用最多的詞是「榜樣」。「老闆和老闆娘是我的榜樣，他們不僅教會我在餐廳的工作內容，還教我如何待人接物。」
「တရုတ်နိုင်ငံကို ရောက်ရှိပြီးနောက် များများကြိုးစားလုပ်ဆောင်ရင် ကောင်းကောင်း တိုးတက်နိုင်တယ်လို့ စားသောက်ဆိုင်ပိုင်ရှင်က ကျွန်တော့်ကို အမြဲတမ်း ပြောဆိုဆုံးမလေ့ရှိပါတယ်」ဟု မောင်မောင်က ပြုံးရယ်စွာဖြင့် ပြောပြသည်။ ပတ်ဝန်းကျင်ကို တဖြည်းဖြည်း သိကျွမ်းလာသည်နှင့်အမျှ သူသည် ဖုန်းဆော့ဖ်ဝဲကို အသုံးပြုကာ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ စကားကို စတင်လေ့လာပါသည်။ ဗီဒီယိုများအား ကြည့်ရှုကာ သစ်သီးစုံမွမ်းမံခြင်း စသည့် စားသောက်ဆိုင်ဝန်ဆောင်မှုအတတ်ပညာကို သင်ယူသည်။ ပိုင်ရှင်အား စားသောက်ဆိုင် ဝန်ဆောင်မှုနှင့် လည်ပတ်မှု၏ အတွေ့အကြုံများကို အကြံဉာဏ်တောင်းပြီး မိမိအရည် အချင်းကို စိတ်အားထက်သန်စွာ မြှင့်တင်ပေးသည်။ ပိုင်ရှင်ဟု ဆိုလိုက်လျှင် မောင်မောင် ၏ အများဆုံးသုံးသောစကားလုံးမှာ 「စံနာမူနာကောင်း」 ဖြစ်ပါသည်။ 「ပိုင်ရှင်နဲ့ ပိုင်ရှင်ကတော်တို့ဟာ ကျွန်တော့်အတွက် စံနမူနာကောင်းတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ စားသောက်ဆိုင်မှာ လုပ်ငန်းအတတ်ပညာရော ပေါင်းသင်းဆက်ဆံမှုကိုပါ ကျွန်တော့်ကို သင်ကြားပေးကြပါတယ်။」
冒冒口中的老闆是創辦椰德納餐廳的緬甸歸僑許定臘、許鈞鈞夫婦。20年前，他們夫妻倆來到景洪開緬甸風味的冷飲店，生意日漸興隆，現在已經發展成在景洪擁有4家分店的「椰德納」老品牌，頗有名氣。
မောင်မောင်ပြောသည့် ပိုင်ရှင်မှာ ရတနာစားသောက်ဆိုင် ထူထောင်သည့် အမိပြည်ပြန် မြန်မာနိုင်ငံရပ်ခြားတရုတ်အမျိုးသား ရှူတင်လှနှင့် ရှူချွမ်ချွမ်တို့ လင်မယားဖြစ်ပါသည်။လွန်ခဲ့သောနှစ်(၂၀)က ၎င်းတို့လင်မယားသည် ဂျင်ဟုန်မြို့သို့ ပြန်ရောက်ကာ မြန်မာ့ထူးခြားချက်နှင့် ပြည့်စုံသောလက်ဖက်ရည်ဆိုင်ကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါသည်။ စီးပွားရေးမှာလည်း တဖြည်းဖြည်း ကောင်းမွန်လာပါသည်။ ယခုလက်ရှိအချိန်တွင် ဂျင်ဟုန်မြို့၌ 「ရတနာ」 အမည်ကောင်းတံဆိပ်ရှိ ဆိုင်ခွဲ(၄)ခုကို တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်ထားပြီး နာမည် အလွန်ကျော်ကြားလျက် ရှိပါသည်။
「這些年，『一帶一路』倡議給我們帶來很多發展機遇，我們也想貢獻一點力量。」隨著生意越做越好，曾在緬甸生活過的許定臘夫婦倆決定從緬甸招收一些員工，為他們提供發展機會與平臺，冒冒便是其中一員。
「ဒီနှစ်တွေမှာ 『ရပ်ဝန်းတစ်ခု၊ လမ်းကြောင်းတစ်သွယ်』အဆိုပြုချက်ဟာ ကျွန်တော်တို့အဖို့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအခွင့်ကောင်းများစွာ ဆောင်ကြဉ်းလာပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ကလည်း အကျိုး ကျေးဇူး မျှဝေချင်ပါတယ်။」 စီးပွားရေးလုပ်ရင်း အောင်မြင်လာသည်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ခဲ့ဖူးသော ရှူတင်လှနှင့် သူ၏ဇနီးတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ဝန်ထမ်းအချို့အား ခေါ်ယူခန့်အပ်ရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါသည်။ ၎င်းမြန်မာဝန်ထမ်းများအား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အခွင့်ကောင်းနှင့် ပလက်ဖောင်းကို ပံ့ပိုးပေးသည်။ မောင်မောင်သည် ၎င်းတို့အနက် တစ်ဦး ဖြစ်ပါသည်။
老闆娘許鈞鈞說：「他們在這裡不僅能提高收入，也能學技術，學成後再把技術帶回緬甸。」目前，在椰德納餐廳，有22名和冒冒一樣的緬籍務工人員。如今，冒冒已經在椰德納餐廳工作4年，成為餐廳服務員領班。工作之餘，他常設想未來，並逐漸規劃出未來的發展藍圖：回國創業。
「ဒီမှာ သူတို့ဟာ ဝင်ငွေတိုးများနိုင်တဲ့အပြင် အတတ်ပညာကိုလည်း သင်ယူနိုင်ပါတယ်။ သင်ယူပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံပြန်ရောက်တဲ့အခါ အတတ်ပညာကို သယ်ဆောင်သွားနိုင်ပါတယ်」 ဟု ပိုင်ရှင်ကတော် ရှူချွမ်ချွမ်က ပြောပြသည်။ ယခုလက်ရှိအချိန်တွင် ရတနာစားသောက်ဆိုင်တွင် မောင်မောင်ကဲ့သို့သော မြန်မာဝန်ထမ်း(၂၂)ဦးရှိပါသည်။ မောင်မောင်သည် ဤစားသောက် ဆိုင်တွင် လုပ်ကိုင်သည်မှာ (၄)နှစ်ပြည့်ပြီဖြစ်ပြီး စားသောက်ဆိုင်၏ စားပွဲထိုးအဆိုင်းကြပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေပါသည်။ အလုပ်အားလပ်သည့်အချိန်တွင် သူသည် အနာဂတ်အတွက် အမြဲစဉ်းစားကာ အမိနိုင်ငံပြန်ရောက်လျှင် လုပ်ငန်းထူထောင်နိုင်ရေး အနာဂတ် ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ရည်မှန်းချက် အသေးစိတ်အစီအစဉ်ကို တဖြည်းဖြည်း စီမံရေးဆွဲနေပါသည်။
「兩年後，我要回緬甸開一家屬於自己的奶茶店。」冒冒說，相比於中國，在緬甸奶茶店並不多見。他很看好緬甸飲品市場的發展潛力。「我在冷飲操作崗位工作過，已經學會如何調製奶茶。」冒冒自信地說。除了技能「在線」，冒冒也開始考察店鋪選址、了解資金投入等。「在緬甸開一家奶茶店成本不高，差不多再要兩年時間，我就可以回去開店了。」
「နောက်နှစ်နှစ်နေရင် ကျွန်တော်က မြန်မာနိုင်ငံပြန်ပြီး ကိုယ် ပိုင် ပုလဲနို့လက်ဖက်ရည်ဆိုင် တစ်ဆိုင်ဖွင့်ပါမယ်」ဟု မောင်မောင်က ပြောပြသည်။ တရုတ်နိုင်ငံနှင့်စာလျှင် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပုလဲနို့လက်ဖက်ရည်ဆိုင် နည်းသေးသည့်အတွက် သူသည် မြန်မာနိုင်ငံ လက်ဖက်ရည်ဈေးကွက်၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ရှေ့ရေးအလားအလာကို ကြိုတင်မှန်းဆလိုက်ပါသည်။ 「ကျွန် တော် လက်ဖက်ရည်ဖျော်တဲ့အလုပ်ကို လုပ်ခဲ့ပြီး ပုလဲနို့လက်ဖက်ရည်ကို ကောင်းကောင်းဖျော်တတ်နေပြီ」ဟု မောင်မောင်က ယုံကြည်စိတ်ရှိစွာ ပြောပြသည်။ အတတ်ပညာအပြင် မောင်မောင်သည် ဆိုင်ဖွင့်မည့်နေရာနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုငွေပမာဏ စသည်တို့ကို စတင်လေ့လာ စူးစမ်းနေပါသည်။ 「မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပုလဲနို့လက်ဖက်ရည်ဆိုင် ဖွင့်ဖို့အတွက် အများကြီး ရင်းနှီးဖို့ မလိုဘူး။ နှစ်နှစ်ဝန်းကျင် စုဆောင်းပြီးရင် ကျွန်တော်ပြန်ပြီး ဆိုင်ဖွင့်လို့ ရပါပြီ။」
「來中國對我來說是難得的體驗。」冒冒說，「在這裡，我重新找到了自己的夢想，很期待以後回到緬甸的生活。」
「တရုတ်နိုင်ငံရောက်လာတာဟာ ကျွန်တော့်အတွက် ကြုံရခဲတဲ့အတွေ့အကြုံကို ရရှိခဲ့ပါတယ်」 ဟု မောင်မောင်က ပြောပြသည်။ 「ဒီမှာ မိမိရဲ့ အိပ်မက်ကို ပြန်လည်ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ ပြန်ပြီး ကိုယ့်နေထိုင်မှု အနာဂတ်ဘဝအတွက် အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ မျှော်လင့်လျက်ရှိပါတယ်။」
「椰德納」在緬語中是珍貴的意思。老闆許定臘說：「希望更多『冒冒』能來中國學習技能、體驗生活，兩國人民交往也能越來越緊密，建立起『椰德納』情誼。」
「ရတနာ」 ဆိုသည်မှာ မြန်မာဘာသာစကားတွင် တန်ဖိုးရှိခြင်းဟူသော အဓိပ္ပာယ်ရပါသည်။ 「အနာဂတ်မှာ 『မောင်မောင်လိုမျိုး ပိုများတဲ့ မြန်မာဝန်ထမ်းတွေကို တရုတ်နိုင်ငံမှာ အတတ် ပညာ လာရောက်သင်ယူဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ နှစ်နိုင်ငံပြည်သူ ပြည်သားတို့ ကူးလူးဆက်ဆံရေးလည်း ပိုပြီး ရင်းနှီးလာရင်းနဲ့『ရတနာ』ချစ်ကြည်ရေးကို ထူထောင်နိုင်လိမ့်မယ်」 ဟု ပိုင်ရှင် ရှူတင်လှက ပြောပြသည်။