第六十一章
大dà國guó 者zhě 下xià 流liú ,天tiān 下xià 之zhī 交jiāo, 天tiān 下xià 之zhī 牝pìn 。牝pìn 常cháng 以yǐ 靜jìng 勝shēng 牡mǔ ,以yǐ 靜jìng 為wéi 下xià 。故gù 大dà 國guó 以yǐ 下xià 小xiǎo 國guó ,則zé 取qǔ 小xiǎo 國guó ;小xiǎo 國guó以yǐ 下xià 大dà 國guó ,則zé 取qǔ 大dà 國guó 。故gù 或huò 下xià 以yǐ 取qǔ ,或huò 下xià 而ér 取qǔ 。大dà 國guó 不bù 過guō 欲yù兼jiān 畜xù 人rén, 小xiǎo 國guó 不bù 過guō 欲yù 入rù 事shì 人rén 。夫fú 兩liǎng 者zhě 各gè 得dé 其qí 所suǒ 欲yù ,大dà 者zhě 宜yí 為wéi 下xià 。
第六十二章
道dào者zhě 萬wàn 物wù 之zhī 奧ào 。善shàn 人rén 之zhī 寶bǎo ,不bù 善shàn 人rén 之zhī 所suǒ 保bǎo 。美měi 言yán 可kě 以yǐ 市shì, 尊zūn 行xíng 可kě 以yǐ 加jiā 人rén 。人rén 之zhī 不bù 善shàn ,何hé 棄qì 之zhī 有yǒu ?故gù 立lì 天tiān 子zǐ ,置zhì 三sān 公gōng ,雖suī 有yǒu 拱gǒng 璧bì 以yǐ 先xiān 駟sì 馬mǎ ,不bù 如rú 坐zuò 進jìn 此cǐ 道dào 。古gǔ 之zhī 所suǒ 以yǐ 貴guì 此cǐ 道dào 者zhě 何hé ?不bù 曰yuē :求qiú 以yǐ 得dé ,有yǒu 罪zuì 以yǐ 免miǎn 邪yé ?故gù 為wéi 天tiān 下xià 貴guì 。
第六十三章
為wéi無wú 為wéi ,事shì 無wú 事shì ,味wèi 無wú 味wèi 。大dà 小xiǎo 多duō 少shǎo ,報bào 怨yuàn 以yǐ 德dé。圖tú 難nán 於yú 其qí 易yì ,為wéi 大dà 於yú 其qí 細xì ;天tiān 下xià 難nán 事shì, 必bì 作zuò 於yú 易yì ;天tiān 下xià 大dà 事shì,必bì 作zuò 於yú 細xì 。是shì 以yǐ 聖shèng 人rén 終zhōng 不bù 為wéi 大dà,故gù 能néng 成chéng 其qí 大dà。夫fú 輕qīng 諾nuò 必bì 寡guǎ 信xìn, 多duō 易yì 必bì 多duō 難nán 。是shì 以yǐ 聖shèng 人rén 猶yóu 難nán 之zhī ,故gù 終zhōng 無wú 難nán 矣yǐ 。
第六十四章
其qí安ān 易yì 持chí ,其qí 未wèi 兆zhào 易yì 謀móu 。其qí 脆cuì 易yì 泮pàn ,其qí 微wēi 易yì 散sàn 。為wéi 之zhī 於yú 未wèi 有yǒu ,治zhì 之zhī 於yú 未wèi 亂luàn 。合hé 抱bào 之zhī 木mù,生shēng於yú 毫háo 末mò;九jiǔ層céng 之zhī 臺tái,起qǐ於yú 累lěi 土tǔ;千qiān 裡lǐ 之zhī 行xíng,始shǐ於yú 足zú 下xià,為wéi者zhě 敗bài之zhī,執zhí者zhě 失shī之zhī。是shì以yǐ 聖shèng人rén 無wú為wéi 故gù無wú 敗bài,無wú執zhí 故gù無wú 失shī。民mín 之zhī 從cóng 事shì ,常cháng 於yú 幾jī 成chéng 而ér 敗bài 之zhī 。慎shèn 終zhōng 如rú 始shǐ ,則zé無wú 敗bài 事shì。是shì以yǐ 聖shèng 人rén 欲yù 不bù 欲yù,不bù 貴guì 難nán 得dé 之zhī 貨huò;學xué 不bù 學xué,復fù 眾zhòng 人rén 之zhī 所suǒ 過guò;以yǐ 輔fǔ 萬wàn 物wù 之zhī 自zì 然rán,而ér 不bù 敢gǎn 為wéi。
第六十五章
古gǔ 之zhī 善shàn 為wéi 道dào 者zhě ,非fēi 以yǐ 明míng 民mín ,將jiāng 以yǐ 愚yú 之zhī 。民mín 之zhī 難nán 治zhì ,以yǐ 其qí 智zhì 多duō 。故gù 以yǐ 智zhì 治zhì 國guó ,國guó 之zhī 賊zéi ;不bù 以yǐ 智zhì 治zhì 國guó ,國guó 之zhī 福fú 。知zhī 此cǐ 兩liǎng 者zhě ,亦yì 稽jī 式shì 。常cháng 知zhī 稽jī 式shì ,是shì 謂wèi 玄xuán 德dé 。玄xuán 德dé 深shēn 矣yǐ 、遠yuǎn 矣yǐ 、與yú 物wù 反fǎn 矣yǐ! 然rán 後hòu 乃nǎi 至zhì 大dà 順shùn 。
第六十六章
江jiāng海hǎi 之zhī 所suǒ 以yǐ 能néng 為wéi 百bǎi 谷gǔ 王wáng 者zhě ,以yǐ 其qí 善shàn 下xià 之zhī ,故gù 能néng為wéi 百bǎi 谷gǔ 王wáng 。是shì 以yǐ 聖shèng 人rén 欲yù 上shàng 民mín ,必bì 以yǐ 言yán 下xià 之zhī ;欲yù 先xiān 民mín ,必bì 以yǐ 身shēn 後hòu 之zhī 。是shì 以yǐ 聖shèng 人rén 處chǔ 上shàng 而ér 民mín 不bù 重zhòng ,處chǔ 前qián 而ér 民mín 不bù 害hài 。是shì 以yǐ 天tiān 下xià 樂lè 推tuī 而ér 不bù 厭yā 。以yǐ 其qí 不bù 爭zhēng ,故gù 天tiān 下xià 莫mò 能néng 與yú 之zhī 爭zhēng 。
第六十七章
天tiān 下xià 皆jiē 謂wèi 我wǒ 道dào 大dà ,似sì 不bù 肖xiào 。夫fú 唯wéi 大dà ,故gù 似sì 不bù 肖xiào 。若ruò 肖xiào ,久jiǔ 矣yǐ 其qí 細xì 也yě 夫fú !我wǒ 有yǒu 三sān 寶bǎo ,持chí 而ér 保bǎo 之zhī 。一yī 曰yuē 慈cí ,二èr 曰yuē 儉jiǎn ,三sān 曰yuē 不bù 敢gǎn 為wéi 天tiān 下xià 先xiān 。慈cí 故gù 能néng 勇yǒng ;儉jiǎn 故gù 能néng 廣guāng ;不bù 敢gǎn 為wéi 天tiān 下xià 先xiān ,故gù 能néng 成chéng 器qì 長zhǎng 。今jīn 舍shě 慈cí 且qiě 勇yǒng ;舍shě 儉jiǎn 且qiě廣guāng ;舍shě 後hòu 且qiě 先xiān ;死sǐ 矣yǐ !夫fú 慈cí ,以yǐ 戰zhàn 則zé 勝shēng ,以yǐ 守shǒu 則zé 固gù 。天tiān 將jiāng 救jiù 之zhī ,以yǐ 慈cí 衛wèi 之zhī 。
第六十八章
善shàn為wéi 士shì 者zhě 不bù 武wǔ ;善shàn 戰zhàn 者zhě 不bù 怒nù ;善shàn 勝shēng 敵dí 者zhě 不bù 爭zhēng ;善shàn 用yòng 人rén 者zhě 為wéi 之zhī 下xià 。是shì 謂wèi 不bù 爭zhēng 之zhī 德dé ,是shì 謂wèi 用yòng 人rén 之zhī 力lì ,是shì 謂wèi 配pèi 天tiān 古gǔ 之zhī 極jí 。
第六十九章
用yòng兵bīng 有yǒu 言yán : 「吾wú 不bù 敢gǎn 為wéi 主zhǔ ,而ér 為wéi 客kè ;不bù 敢gǎn 進jìn 寸cùn ,而ér 退tuì 尺chǐ 。」是shì 謂wèi 行xíng 無wú 行xíng ;攘rǎng 無wú 臂bì ,扔rēng 無wú 敵dí ;執zhí 無wú 兵bīng 。禍huò 莫mò 大dà 於yú 輕qīng 敵dí ,輕qīng 敵dí 幾jī 喪sàng 吾wú 寶bǎo 。故gù 抗kàng 兵bīng 相xiāng 若ruò(加jiā) ,哀āi 者zhě 勝shēng 矣yǐ 。
第七十章
吾wú言yán 甚shèn 易yì 知zhī ,甚shèn 易yì 行xíng 。天tiān 下xià 莫mò 能néng 知zhī ,莫mò 能néng 行xíng 。言yán 有yǒu 宗zōng ,事shì 有yǒu 君jūn 。夫fú 唯wéi 無wú 知zhī ,是shì 以yǐ 不bù 我wǒ 知zhī 。知zhī 我wǒ 者zhě 希xī ,則zé 我wǒ 者zhě 貴guì 。是shì 以yǐ 聖shèng 人rén 被pī 褐hè 懷huái 玉yù
第七十一章
知zhī 不bù 知zhī 上shàng ;不bù 知zhī 知zhī 病bìng。 聖shèng 人rén 不bù 病bìng ,以yǐ 其qí 病bìng 病bìng 。夫fú 唯wéi 病bìng 病bìng ,是shì 以yǐ 不bù 病bìng 。
第七十二章
民mín不bù 畏wèi 威wēi ,則zé 大dà 威wēi 至zhì 。無wú 狎xiá 其qí 所suǒ 居jū ,無wú 厭yàn 其qí 所suǒ 生shēng 。夫fú 唯wéi 不bù 厭yàn ,是shì 以yǐ 不bù 厭yàn 。是shì 以yǐ 聖shèng 人rén 自zì 知zhī 不bù 自zì 見jiàn ;自zì 愛ài 不bù 自zì 貴guì 。故gù 去qù 彼bǐ 取qǔ 此cǐ 。
第七十三章
勇yǒng 於yú 敢gǎn 則zé 殺shā ,勇yǒng 於yú 不bù 敢gǎn 則zé 活huó 。此cǐ 兩liǎng 者zhě ,或huò 利lì 或huò 害hài 。天tiān 之zhī 所suǒ 惡wù ,孰shú 知zhī 其qí 故gù ?是shì 以yǐ 聖shèng 人rén 猶yóu 難nán 之zhī。天tiān 之zhī 道dào ,不bù 爭zhēng 而ér 善shàn 勝shèng ,不bù 言yán 而ér 善shàn 應yìng ,不bù 召zhào 而ér 自zì 來lái ,繟chán 然rán 而ér 善shàn 謀móu 。天tiān 網wǎng 恢huī 恢huī ,疏shū 而ér 不bù 失shī 。
第七十四章
民mín 不bù 畏wèi 死sǐ ,奈nài 何hé 以yǐ 死sǐ 懼jù 之zhī ?若ruò 使shǐ 民mín 常cháng 畏wèi 死sǐ ,而ér 為wéi 奇qí 者zhě ,吾wú 得dé 執zhí 而ér 殺shā 之zhī,孰shú 敢gǎn?常cháng 有yǒu 司sī 殺shā 者zhě 殺shā 。夫fú 代dài 司sī 殺shā 者zhě殺shā ,是shì 謂wèi 代dài 大dà 匠jiàng 斲zhuó 。夫fú 代dài 大dà 匠jiàng 斲zhuó 者zhě, 希xī 有yǒu 不bù 傷shāng 其qí 手shǒu 矣yǐ。
第七十五章
民mín之zhī 饑jī ,以yǐ 其qí 上shàng 食shí 稅shuì 之zhī 多duō ,是shì 以yǐ 饑jī 。民mín 之zhī 難nán 治zhì ,以yǐ 其qí 上shàng 之zhī 有yǒu 為wéi ,是shì 以yǐ 難nán 治zhì 。民mín 之zhī 輕qīng 死sǐ, 以yǐ 其qí 上shàng 求qiú 生shēng 之zhī 厚hòu ,是shì 以yǐ 輕qīng 死sǐ 。夫fú 唯wéi 無wú 以yǐ 生shēng 為wéi 者zhě ,是shì 賢xián 於yú 貴guì 生shēng 。
第七十六章
人rén之zhī 生shēng 也yě 柔róu 弱ruò ,其qí 死sǐ 也yě 堅jiān 強qiáng 。草cǎo 木mù 之zhī 生shēng 也yě 柔róu 脆cuì ,其qí 死sǐ 也yě 枯kū 槁gǎo 。故gù 堅jiān 強qiáng 者zhě 死sǐ 之zhī 徒tú ,柔róu 弱ruò 者zhě 生shēng 之zhī 徒tú 。是shì 以yǐ 兵bīng 強qiáng 則zé 滅miè(不bù 勝shèng) ,木mù 強qiáng 則zé 折zhé(兵bīng) 。強qiáng 大dà 處chǔ 下xià ,柔róu 弱ruò 處chǔ 上shàng 。
第七十七章
天tiān之zhī 道dào ,其qí 猶yóu 張zhāng 弓gōng 與yú ?高gāo 者zhě 抑yì 之zhī ,下xià 者zhě 舉jǔ 之zhī ;有yǒu 餘yú 者zhě 損sǔn 之zhī ,不bù 足zú 者zhě 補bǔ 之zhī 。天tiān 之zhī 道dào ,損sǔn 有yǒu 餘yú 而ér 補bǔ 不bù 足zú 。人rén 之zhī 道dào ,則zé 不bù 然rán ,損sǔn 不bù 足zú 以yǐ 奉fèng 有yǒu 餘yú 。孰shú 能néng 有yǒu 餘yú 以yǐ 奉fèng 天tiān 下xià ,唯wéi有yǒu 道dào 者zhě 。是shì 以yǐ 聖shèng 人rén 為wéi 而ér 不bù 恃shì ,功gōng 成chéng 而ér 不bù 處chǔ ,其qí 不bù 欲yù 見jiàn賢xián 。
第七十八章
天tiān下xià 莫mò 柔róu 弱ruò 於yú 水shuǐ ,而ér 攻gōng 堅jiān 強qiáng 者zhě 莫mò 之zhī 能néng 勝shēng ,以yǐ 其qí 無wú 以yǐ 易yì 之zhī 。弱ruò 之zhī 勝shēng 強qiáng ,柔róu 之zhī 勝shēng 剛gāng ,天tiān 下xià 莫mò 不bù 知zhī ,莫mò 能néng 行xíng 。是shì 以yǐ 聖shèng 人rén 雲yún : 「受shòu 國guó 之zhī 垢gòu ,是shì 謂wèi 社shè 稷jì 主zhǔ ;受shòu 國guó 不bù 祥xiáng ,是shì 謂wèi 天tiān 下xià 王wáng 。」正zhèng 言yán 若ruò 反fǎn 。
第七十九章
和hé大dà 怨yuàn ,必bì 有yǒu 餘yú 怨yuàn。 安ān 可kě 以yǐ 為wéi 善shàn ?是shì 以yǐ 聖shèng 人rén 執zhí 左zuǒ 契qì ,而ér 不bù 責zé 於yú 人rén 。有yǒu 德dé 司sī 契qì ,無wú 德dé 司sī 徹chè 。天tiān 道dào 無wú 親qīn ,常cháng 與yǔ 善shàn 人rén 。
第八十章
小xiǎo 國guó 寡guǎ 民mín 。使shǐ 有yǒu 什shí 伯bǎi 之zhī 器qì 而ér 不bù 用yòng ;使shǐ 民mín 重zhòng 死sǐ 而ér 不bù遠yuǎn 徙xǐ 。雖suī 有yǒu 舟zhōu 輿yú ,無wú 所suǒ 乘chéng 之zhī ;雖suī 有yǒu 甲jiǎ 兵bīng ,無wú 所suǒ 陳chén 之zhī 。使shǐ 民mín 復fù 結jié 繩shéng 而ér 用yòng 之zhī 。甘gān 其qí 食shí ,美měi 其qí 服fú ,安ān 其qí 居jū ,樂lè 其qí 俗sú 。鄰lín 國guó 相xiāng 望wàng ,雞jī 犬quǎn 之zhī 聲shēng 相xiāng 聞wén ,民mín 至zhì 老lǎo 死sǐ ,不bù 相xiāng 往wǎng 來lái 。
第八十一章
信xìn 言yán 不bù 美měi ,美měi 言yán 不bù 信xìn 。善shàn 者zhě 不bù 辯biàn ,辯biàn 者zhě 不bù 善shàn 。知zhī 者zhě 不bù 博bó ,博bó 者zhě 不bù 知zhī 。聖shèng 人rén 不bù 積jī ,既jì 以yǐ 為wéi 人rén 己jǐ 愈yù 有yǒu ,既jì 以yǐ 與yú 人rén 己jǐ愈yù 多duō 。天tiān 之zhī 道dào ,利lì 而ér 不bù 害hài ;聖shèng 人rén 之zhī 道dào ,為wéi 而ér 不bù 爭zhēng 。
誦讀經典以修身,品悟聖賢以明性,歡迎加入「國學經典誦讀同修匯」!自助助人,自立立人,自覺覺他。誦讀、感悟、分享;覺察、精進、成長。關注方法:
1、搜索:guoxuereading
2、掃描如下二維碼:
請點擊閱讀原文了解我們